แซว !

...

เมื่อเช้าพอมาถึงที่ออฟฟิศปุ๊บ ก็เจอน้องโอเปอเรเตอร์ที่ทำงานแซวอีกแล้ว โห! พี่ หน้าใสจัง พี่ไปแอบปัดแก้มมาใช่ไหม? แล้วก็หัวเราะ ฮ่าๆ ฮ่าๆ พี่เป็นเกย์แน่ๆ ฮ่าๆ ฮ่าๆ ผมรู้สึกว่าคนไทยเรามีนิสัยอย่างหนึ่งติดตัวอยู่ คือการแซวคนอื่น หรือการหยิบยกเอาเรื่องของคนอื่น มาพูดกันเป็นเรื่องตลก ผมเองก็เป็นนะ เวลาคะนองปากมากๆ อยู่กับเพื่อนหลายๆ คน เมื่อเห็นใครทำอะไรตลก หรือผิดปกติไป ก็จะหยิบยกขึ้นมาแซว เป็นที่สนุกสนานกัน ยิ่งเป็นคนที่เรารักมาก และยิ่งเราใกล้ชิดสนิทสนมด้วยมาก การแซวกันก็จะยิ่งเกิดขึ้นได้ง่าย และสนุกปากมากขึ้น เราไปแซวคนอื่น และถูกคนอื่นแซว จนกระทั่งชินชา และมองว่ามันเป็นมุขตลกธรรมดาๆ ในวัฒนธรรมไทยไปแล้ว เวลาอยู่ในวงเพื่อน ก็แซวกันไป ไอ้อ้วน อีดำ ปากห้อย ก้นใหญ่ ไอ้ตุ๊ด อะไรก็ว่ากัน บลาๆ บลาๆ เทียบกับในสังคมอื่น ผมเคยทำงานอยู่ในบริษัทฝรั่งแห่งหนึ่ง เมื่อประมาณ 8 ปีก่อน มีเจ้าของบริษัท และเพื่อนร่วมงานเป็นฝรั่ง พอไปถึงออฟฟิศในตอนเช้า เขาก็ทักทายผมว่า (ภาษาอังกฤษ แปลเป็นไทยให้ก็ได้) โห! เนคไทของคุณสวยดีนี่ อีกวันเขาก็ทักว่า เอ๊ะ! ทำไมวันนี้ดูเหมือนคุณไม่สบาย คือลักษณะการทักทายกัน เขายกเอาเรื่องที่ดีที่สุดของกันและกันขึ้นมากล่าวชม หรือไม่ก็พูดแสดงความเป็นห่วงเป็นใย ในชีวิตและสุขภาพ ซึ่งไม่ใช่ว่าเราไม่สนิทกันนะครับ เราทำงานร่วมกันนานสักประมาณเกือบๆ ปี ผมว่าฝรั่งมีความสุภาพ ไม่ก้าวร้าว และคิดแบบเอาใจเขามาใส่ใจเรา มากกว่าคนไทย ดูเอาง่ายๆ ตอนเกิดเหตุการณ์ก่อการร้ายตึกเวิล์ดเทรดโดนเครื่องบินพุ่งชนถล่ม ในภาพข่าวเห็นฝรั่งยืนจับกลุ่มกันเพื่อสวดภาวนา ในขณะที่คนไทยเรามีความคิดแบบ "เกรงใจ" คือความเกรงว่าคนอื่นจะคิดอย่างไรกับเรา ซึ่งแตกต่างกันนะครับ ความเกรง คือการที่เราไม่ทำสิ่งหนึ่ง เพราะคิดว่ามันจะส่งผลไม่ดีต่อเราตามมา มันเป็นเหมือนความกลัวต่อความผิดมากกว่า ไม่ใช่การยกระดับจิตใจให้สูงขึ้น จนไม่อยากทำความผิดนั้น ความเกรงใจจึงเหมือนกับการเก็บกดความคิดและการกระทำอะไรบางอย่าง เอาไว้กับคนที่เราไม่สนิท แต่สำหรับคนที่เราสนิทด้วย เราก็เลยระเบิดความเก็บกดนั้นออกมา ด้วยการแซวเขา ที่เขียนมานี่ ไม่ใช่การชื่นชมฝรั่งผิวขาวว่าดีเด่เหลือเกินหรอกนะครับ แค่อยากจะวิจารณ์ระบบความคิดของคนไทยเรามากกว่า และไม่รู้ว่าจะเอาไปเปรียบกับอะไรที่ดีไปกว่านี้ โดยสรุปก็คือ ผมว่าการแซวกันเป็นรูปแบบหนึ่งของการใช้ความรุนแรงกระทำต่อกัน เป็นการแสดงความก้าวร้าวที่เก็บกดไว้ในใจ ออกมากับคนที่เราสนิทด้วย และเราก็กลบเกลื่อนความรุนแรงก้าวร้าวนี้ ไว้ด้วยเสียงหัวเราะและความคิดว่านี่คือสิ่งที่สนุกสนานเฮฮา อย่าคิดมาก พฤติกรรมการแซวเป็นสิ่งที่เราเห็นได้บ่อยครั้ง ในรายการทีวีห่วยๆ ทั้งหลาย อย่างรายการทอล์คโชว์และเกมส์โชว์ที่มีเกลื่อน พวกรายการยุทธการขยับเหงือก สาระแนโชว์ ก๊อกก๊อกก๊อก พิธีกรจะรวมกลุ่มกันทีม 3-4 คน มารุมแซวดารารับเชิญในแต่ละอาทิตย์ แล้วก็หัวเราะเหมือนกับว่ามันเป็นเรื่องตลก พิธีกรหญิงบางคนในรายการตลก หัวเราะอ้าปากกว้างแบบสะใจ ดูแล้วผมสะอิดสะเอียนมากกว่า รายการละครแบบซิทคอม ก็เต็มไปด้วยมุขตลกจากการแซวกัน และเรื่องที่ใช้ในการแซวกัน อย่างที่เราคุ้นเคยและเห็นบ่อย ก็ไม่พ้นเรื่องอ้วน ดำ ความน่าเกลียดของร่างกาย ความพิการ ความไม่สมประกอบ ความผิดปกติทั้งหลายทั้งปวง ผมว่าการดูทีวีเยอะๆ ที่อัดแน่นไปด้วยมุขตลกโง่เขลา รุนแรง และก้าวร้าวแบบนี้ ยิ่งบ่มเพาะให้เราคนไทยก้าวร้าวขึ้น และชอบแซวเพื่อนกันมากขึ้น โดยไม่ทันคิดเลย ว่านั่นไม่ใช่เรื่องตลก

...