หลอกเด็ก

...

เดือนนี้ผมกำลังทำสารคดีเรื่องแนวโน้มสังคมแบบใหม่ ที่คู่แต่งงานไม่อยากมีลูกกันอีกต่อไป เมื่ออาทิตย์ก่อนเลยได้ไปสัมภาษณ์สามีภรรยาคู่หนึ่ง พวกเขาอายุประมาณ 35 ปี และตัดสินใจร่วมกันแล้วว่าจะไม่มีลูกไปตลอดชีวิต โดยจะอยู่ดูแลกันไปแบบนี้แหละ ใครตายก่อน ก็แบ่งมรดกให้พ่อแม่ แล้วที่เหลือก็ยกให้อีกฝ่ายหนึ่ง และบอกให้อีกฝ่ายหาแฟนใหม่ได้ตามสบาย พวกเขาให้เหตุผลของการตัดสินใจไม่มีลูกไว้หลายข้อ แต่ข้อหนึ่งที่ถูกเน้นย้ำมากที่สุด คือเขาเป็นห่วงเด็กที่กำลังจะเกิดขึ้นในยุคสมัยนี้ ว่าจะรอดพ้นจากความไม่ดีไม่งามของสังคมในแง่มุมต่างๆ และเติบโตขึ้นมาเป็นคนดีได้อย่างไร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความไม่ดีไม่งามที่เล็ดลอดผ่านมาทางสื่อมวลชน และการโฆษณาสินค้าต่างๆ ซึ่งกำลังหันมาหลอกล่อเอาประโยชน์จากเด็กที่ยังไม่รู้เดียงสา เขาพูดมาคำหนึ่งซึ่งผมจำได้ติดใจ เขาบอกว่า ถ้าลูกของเขาเรียนถึงชั้นประถม แล้วจะต้องมารบเร้าขอโทรศัพท์มือถือแน่นอน เมื่อถึงเวลานั้น เขาไม่มั่นใจเลยว่าตนเองจะสามารถ ในการค่อยๆ เกลี้ยกล่อมและสั่งสอนลูก ให้กลับมาใช้เหตุผลในการดำเนินชีวิตได้หรือเปล่า ถ้าไม่ซื้อให้ ก็เท่ากับเป็นการทำร้ายจิตใจของลูก แต่ถ้าซื้อให้ ก็เท่ากับเป็นการ spoil ลูกให้เสียคน

คำพูดของพวกเขา ทำให้ผมกลับมานั่งดูรายการสำหรับเด็กในบ้านเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง รายการการ์ตูนญี่ปุ่นในตอนเช้าวันเสาร์อาทิตย์ และผมก็เริ่มคิดเห็นด้วยกับพวกเขาแล้วล่ะ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง รายการการ์ตูนทางช่องไอทีวี ที่หลอกล่อเด็กได้อย่างน่ารังเกียจที่สุด ดูเหมือนว่าผู้ที่เกี่ยวข้องในเรื่องนี้ จะไม่เหลือจรรยาบรรณอีกต่อไปแล้ว ทั้งจรรยาบรรณของสื่อ และจรรยาบรรณของนักโฆษณา อาทิตย์หน้าคุณลองเปิดไปดูก็ได้ ตั้งแต่ตอนแปดโมงเช้าไปจนถึงสิบโมง รายการการ์ตูนนี้กลายเป็นแหล่งรวมพฤติกรรมการล่อลวงเด็กทุกรูปแบบ ตั้งแต่การนำการ์ตูนชุดญี่ปุ่น 4 เรื่องมาฉาย แต่เขาฉายแบบพลิกแพลง โดยตัดเพลงไตเติ้ลตอนเริ่มและเพลงตอนท้าย ของการ์ตูนทุกเรื่องออกไป ซึ่งแต่ละเรื่องน่าจะมีความยาวประมาณ 4-5 นาที รวมการ์ตูน 4 เรื่อง เขาจะโกงเวลาไปได้รวม 20 นาที เขาเอาเวลาที่โกงไปได้นี้ ไปใช้ในการอัดโฆษณาสินค้าเข้าไปแทน เวลาที่เหล่านี้ เมื่อนำไปขายโฆษณาแล้ว คงคิดเป็นผลประโยชน์ที่เพิ่มขึ้นหลักล้านบาทต่อวัน นอกจากจะเอาเวลานี้ ไปขายโฆษณาในรูปแบบเป็นหนังโฆษณาแล้ว เขายังเอาไปขายโฆษณาในรูปแบบโฆษณาแฝงอีก คือการจัดฉากรายการขึ้นมา มีพิธีกรเด็กผู้ชายสองคนที่พูดไม่ชัด เหมือนคนลิ้นคับปาก มาพูดแนะนำการ์ตูนแต่ละเรื่อง แล้วแอบแทรกโฆษณาสินค้าเข้าไปเป็นระยะๆ ด้านหลังของพิธีกร มีป้ายโลโก้สินค้าขนาดใหญ่แปะอยู่ พื้นที่โลโก้สินค้านี้มีขนาดใหญ่กว่าตัวพิธีกรสองคนรวมกันเสียอีก

ความน่ารังเกียจของรายการการ์ตูนทางไอทีวียังไม่หมดครับ นอกจากเขาจะโกงเวลาเอาไปขายโฆษณาแล้ว เขายังปล่อยให้สปอนเซอร์มาจัดแคมเปญชิงโชคในรายการสำหรับเด็กอีกด้วย โดยยัดการชิงโชคเข้ามาในช่วงพักครึ่งการ์ตูนแต่ละเรื่อง พิธีกรที่ลิ้นคับปากจะมาตั้งคำถามโง่ๆ ง่ายๆ มีตัวเลือกให้ 2 ข้อ แล้วบอกให้เด็กโทรศัพท์ผ่านเบอร์ 1900 เข้าไปตอบ เพื่อชิงรางวัลเป็นของเล่นหลอกเด็กสารพัด ถ้าเปรียบเทียบกับผู้ใหญ่อย่างเราๆ เรามีการชิงโชคอย่างถูกกฎหมายครั้งใหญ่ 4 ครั้งต่อเดือน คือล็อตเตอรี่สองงวด สลากออมสิน และสลากธกส. แต่สำหรับเด็กไทยตาดำๆ ที่นั่งดูรายการการ์ตูนทางไอทีวีตอนเช้าวันเสาร์อาทิตย์ พวกเขาจะมีการชิงโชคมากกว่าเราหลายสิบเท่า ล่าสุดตอนนี้ การชิงโชคในรายการการ์ตูนมีรางวัลใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ถึงระดับหลายพันบาท มาในรูปแบบของคำว่า "ทุนการศึกษา" และยังมีตั๋วเครื่องบินพร้อมทัวร์ประเทศญี่ปุ่น มูลค่ารวมถึงระดับแสนบาท ผมนั่งดูรายการการ์ตูนช่องนี้แล้วขนลุกครับ เพราะความรู้สึกรังเกียจและสลดใจ ผู้จัดรายการนี้ไร้จิตสำนึกโดยสิ้นเชิง โก่งตูดตัวเองให้ทุนนิยมอัดเล่นยังไม่พอ ดันเอาลูกหลานของเรา อนาคตของชาติ ไปขายให้กับบริษัทโฆษณาที่หน้าเลือดอีกด้วย ทั้งรายการการ์ตูนนั้นถูกสร้างขึ้นมาเพื่อผลประโยชน์ผลประโยชน์ทางธุรกิจ และเพื่อขายโฆษณาสินค้าล้วนๆ น่าสงสารเด็กไทยสมัยนี้ นอกจากจะถูกถล่มด้วยโฆษณาขนมกรุบกรอบไม่มีคุณค่าทางอาหาร มีแต่น้ำตาลและไขมันแล้ว ยังถูกหลอกล่อ มอมเมาให้วนอยู่กับค่านิยมการชิงโชคตั้งแต่เด็กๆ

ผมนึกถึงรายการการ์ตูนญี่ปุ่นสมัยก่อน ตอนที่ผมยังเป็นเด็ก จำได้เลยครับว่าช่อง 9 เอาการ์ตูนมาฉายทุกเช้าวันเสาร์อาทิตย์ แต่ช่อง 9 ไม่ได้หน้าเลือดและอำมหิตกับเด็กไทยถึงขนาดนี้ ถึงแม้จะมีโฆษณาขนมหลอกเด็กมาคั่นรายการ แต่เด็กสมัยผมยังได้ดูเพลงไตเติ้ลตอนเริ่มเรื่อง และฟังเพลงตอนจบเอนด์เครดิตครบถ้วน และไม่มีการมอมเมาพวกเราด้วยการชิงโชคของรางวัลมูลค่าหลักพันหลักแสนแบบนี้ ผมยังจำได้ว่าตอนท้ายการ์ตูนเรื่องสุดท้ายของวันอาทิตย์ น้าต๋อย คนพากย์การ์ตูนชื่อดังยังมาคอยสั่งสอนและตักเตือน น้องๆ หนูๆ ทำการบ้านกันเสร็จหรือยัง ถ้ายังก็ให้รีบไปทำนะครับ พรุ่งนี้วันจันทร์แล้ว ต้องตื่นแต่เช้านะ อย่าให้คุณแม่ต้องมาลากลงจากเตียง จะได้ไม่ไปโรงเรียนสาย ตั้งใจเรียนนะ แล้วก็ห้ามงอแงด้วย แล้วเดี๋ยวน้าต๋อยจะเอาการ์ตูนสนุกๆ มาให้ดูกันอีกในอาทิตย์หน้า ถึงแม้น้าต๋อยจะชอบพากย์นอกบท นอกเรื่อง และทำเสียงน่ารำคาญแค่ไหน แต่ผมว่าอย่างน้อย เขาก็มีจิตสำนึกที่ดี และมีจรรยาบรรณต่อหน้าที่การงานของเขา คนแบบนี้คงหายากขึ้นทุกวันๆ และเด็กไทยก็ตกอยู่ในอันตรายมากขึ้นเรื่อยๆ

...